X konkurs fotograficzny ,,Tradycja w Obiektywie’’
organizowany przez Stowarzyszenie Animatorów Ruchu Folkowego przy
XXXIII Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Ludowej ,,Mikołajki Folkowe” 2023.
Do konkursu napłynęło łącznie 82 zgłoszenia, z Polski i zza granicy, w których zawarte było 154 zdjęcia. Wszystkie zgłoszenia i fotografie były zgodne z regulaminem. W dniu 8 listopada 2023 roku, Jury dokonało przeglądu nadesłanych prac i postanowiło przyznać następujące nagrody i wyróżnienia:
Nagrody:
- I miejsce Gulczyńska Agata – „Na polskiej wsi”
- II miejsce Błoński Andrzej – „Bractwo Męki Pańskiej”
- III miejsce Okoniewski Tomasz – „Czas żniw”
Wyróżnienia:
- Czyż Sara – „Eisa”
- Maciąg Grzegorz – „Jorcajt”
- Mikołajczyk Małgorzata – „Młody tancerz”
- Mikołajczyk Małgorzata – „Zakręcone”
- Orzeł Jacek – „Tradycja dziczy”
Ponadto Jury do wystawy zakwalifikowało następujące zdjęcia:
- Bodzek Bartłomiej – „To gdzie idziemy?”
- Boguś Maciej – „Brama weselna 2”
- Bujas Katarzyna – „Muzyka”
- Hankiewicz Grażyna – „Święcenie pokarmów”
- Janiak Mikołaj – „Stół mojej babci”
- Kosiek Tomasz – „Dmytrowa sobota nad Cisą 2”
- Krassowski Piotr – „Świat płotów Wierzchlesia”
- Krassowski Piotr – „Tradycyjne sianokosy pod Biendziugą”
- Lis-Gołębiewska Dominika – „A-psik”
- Maciąg Grzegorz – „Redyk”
- Mikulski Andrzej – „Szaman”
- Nowosad Alicja – „Dwa oblicza”
- Pawelczyk Małgorzata – „Gdy żar z nieba”
- Piwowarska-Sosik Anna – „Procesja Bożego Ciała”
- Raba Natalia – „Takie to życie”
W skład Jury weszli:
Agata Stanowska – organizator konkursu fotograficznego Tradycja w Obiektywie, członek sztabu organizacyjnego Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Ludowej „Mikołajki Folkowe”, członek Zarządu Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Lublinie. Z wykształcenia logopeda, neurologopeda, surdologopeda, filolog języka polskiego, z zamiłowania podróżnik, plastyk, twórca wielu scenografii festiwalowych, prowadząca warsztaty ozdób choinkowych, fotograf amator.
Kinga Hendzel – radiowiec, wieloletni pracownik Polskiego Radia Lublin na stanowiskach dziennikarza, zastępcy redaktora naczelnego, sekretarza redakcji. Pomysłodawca i koordynator projektów edukacyjnych dla młodzieży. Swoim doświadczeniem radiowym dzieli się ze studentami dziennikarstwa i komunikacji społecznej, produkcji medialnej oraz kognitywistyki na UMCS. Jest członkiem Rady Programowej Teatru Starego w Lublinie. Fotografka. Ukończyła Lubelską Szkołę Fotografii. Jej prace zdobyły uznanie w konkursach fotograficznych w kraju i zagranicą, były prezentowane na wystawach indywidualnych i zbiorowych.
Kinga Witkowska-Mirosław – fotograf, filozof kultury, licencjonowany przewodnik miejski, prezes stowarzyszenia turystycznego LSPiPT „Pogranicze”. Łącząc dwie pasje od wielu lat organizuje autorskie spacery, warsztaty fotograficzno-turystyczne oraz wystawy fotograficzne. m.in.: Seniorzy z aparatem, Lublin dla fotografów, Migawka lubelska I, II, III – cykliczne, powarsztatowe wystawy kończące sezon turystyczny.
Robert Pranagal – artysta fotografik, autor jedenastu wystaw indywidualnych oraz uczestnik kilkudziesięciu wystaw zbiorowych w kraju i za granicą. Zdobywca medali, wyróżnień i nagród na międzynarodowych salonach fotografii. Członek Związku Polskich Artystów Fotografików
i Fotoklubu Rzeczypospolitej Polskiej. Uhonorowany tytułem Wybitnego Artysty Międzynarodowej Federacji Sztuki Fotograficznej (E. FIAP), a także Medalem Za Zasługi dla Fotografii Polskiej
w 100. rocznice odzyskania przez Polskę niepodległości (1918–2018) oraz Medalem 700-Lecia Miasta Lublin.
Marcin Skrzypek – anglista, muzyk Orkiestry św. Mikołaja, pracuje w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN”, gdzie m.in. zajmuje się kulturą przestrzeni. Producent albumów „Pora na nas” (po śmierci Jana Pawła II) i „Pożegnanie taboru” Andrzeja Polakowskiego. Autor wystaw: „Życie po życiu. Cmentarze roztocza”, „Zima w Majdanie” i „Zapomniany gościniec” (wspólnie z Agnieszką Matecką). Autor kilkunastu projektów graficznych (np. layoutu pisma „Scriptores”, okładek CD Orkiestry św. Mikołaja i pierwszych plakatów festiwalu „Mikołajki Folkowe”). Fotografię uprawia głównie jako amator. Zawodowo wykorzystuje ją w pracy z kulturą przestrzeni na pograniczu dokumentacji krajobrazu miejskiego, sztuki i animacji kultury, wykorzystując do komunikacji
z odbiorcami publikacje (np. „Atlas sytuacji pieszych” swojego autorstwa) oraz strony internetowe
i media społecznościowe.
*
Zdjęcie „Zakręcone” zachwyca prostym pomysłem ujęcia tradycji tańca, bez zbędnej ornamentyki. Intryguje próbą zatrzymania ruchu. Autor ujął to dodatkowo w kontraście strojów i ich żywych kolorów do ciemnego tła. Ujęcie daje złudzenie jakby bohaterki stały i unosiły się w jednej chwili. Wirujące w tańcu kobiety sprawiają wrażenie namalowanych, jakby artysta poziomymi liniami chciał podkreślić ruch a jednocześnie go zatrzymał.
Agata Stanowska
Fotografia przedstawia kultywowaną od XVI wieku tradycję związaną z obchodami Wielkiego Postu. Podczas tej uroczystości Arcybractwo Męki Pańskiej wykorzystuje różne tradycyjne insygnia związane z zawołaniem Bractwa „memento homo mori” („Pamiętaj człowiecze na śmierć”). Ubiór oraz insygnia Męki Pańskiej członków Bractwa są identyczne do tych wykorzystywanych kilkaset lat temu. Wyróżniona fotografia została wykonana obiektywem szerokokątnym z niskiej perspektywy. Zabieg ten dynamizuje obraz i daje wrażenie bliskości. Nieznaczne pochylenie kadru dodaje wiarygodności sprawiając, że mamy wrażenie uczestniczenia w przedstawionej scenie w pozycji klęczącej. Posadzka z ciemnych i jasnych płyt ułożonych w szachownicę oraz leżące na niej krzyżem postacie mnichów kierują zdecydowanie nasz wzrok w głąb obrazu. Zastosowanie czarno-białego obrazu podkreśla tę niecodzienną sytuację i powoduje, że oglądający fotografię nie jest rozpraszany przez zbędne, w tym przypadku użycie koloru. Na fotografii widać zaangażowanie emocjonalne osób z Bractwa oraz wiernych uczestniczących w tej uroczystości, wszystkich łączy tradycja i wiara.
Kinga Hendzel
Opowiadanie obrazem o tradycji z pewnością nie jest łatwe, ale nie musi być jedynie czarno-białe. Wśród zgłaszanych na konkurs zdjęć jest wiele powielanych tematów, na których dominują odcienie szarości. Ani krajobraz, ani portret nie muszą być pozbawione koloru. O wyjątkowości kadru świadczy nie tylko zinterpretowanie tematu, ale również jego „ubarwienie”. Dlatego wśród zdjęć wyróżnionych znalazły się kolory, rozmycia i zamrożenia. Porusza nas wyjątkowość i oryginalność w wielości interpretacji.
Kinga Witkowska-Mirosław
„Tradycja” to z jednej strony temat dostępny dla każdego i niezwykle pojemny. Znajdzie się tu miejsce na codzienne rytuały które wszyscy znamy, jak i na egzotyczne, często niezrozumiałe dla nas obrzędy. Z drugiej jednak strony to temat piekielnie trudny, ponieważ udana fotografia nie może być zwykłym pstrykiem, czy też bezrefleksyjną fotką. Musi pokazywać coś nowego albo w nowy sposób. Musi prowokować do myślenia, wzbudzać emocje, zostawiać widza z pytaniami lub tajemnicą. Pierwszy problem, jaki napotykamy polega na zdefiniowaniu czym jest tradycja. Oczywiście możemy łatwo sprawdzić znaczenie w słowniku, jednak gdybyśmy zaczęli o tym rozmawiać, to dla każdego tradycja będzie znaczyć coś innego. I oczywiście nie ma w tym nic złego, bo przecież każdy z nas jest inny i ma inne doświadczenia. Istnieją jednak pewne zjawiska, które są uniwersalne i zrozumiałe dla wszystkich. Odwołuje się do tego pierwsza fotografia, którą wyróżniam. Jest coś absolutnie magicznego, a może wręcz nawet archetypicznego w relacji małego dziecka ze zwierzęciem. Przejawia się między innymi w intuicyjnej wręcz potrzebie nakarmienia zwierzęcia – w głęboko zakorzenionym dążeniu do opieki. Dążenie to jest ono obecne nawet u dzieci wychowanych w mieście, co widać znakomicie, gdy znajdą się w zoo. Oprócz walorów kompozycyjnych, dobrej jakości, umiejętnego operowania głębią ostrości i kontrastem, fotografia pt. „Na polskiej wsi” sprawia, że wracam wspomnieniami do swojego dzieciństwa i aż czuję zapach łąki i końskiej sierści. Po drugiej stronie spektrum leży fotografia pt. „Tradycją dziczy” – wprawdzie dotyczy zwyczaju, który może być dla nas zupełnie obcy, jednak odwołuje się do kolejnego archetypu – inicjacji – do rytuałów, w których chłopiec musi stawić czoła trudnościom, aby stać się pełnoprawnym mężczyzną. Również to zdjęcie wyróżnia się warsztatem i świadomym zastosowaniem środków wyrazu. Nie tylko skutecznie kreuje ono nastrój tej ważnej chwili, ale również zostawia widza z pewną tajemnicą, która sprawia, że fotografia pozostaje interesująca, nawet po wielokrotnym obejrzeniu.
Robert Pranagal
Dzięki szerokiemu kątowi, dobrym kontrastom i szczęśliwemu układowi wielu zbiegających się linii, ten konwencjonalny temat kobiety z wiązką słomy daje patrzącemu złudzenie ruchu wgłąb obrazka. Z drugiej strony, kompozycja, choć niesymetryczna, utrzymuje się w równowadze, bo np. prawa część zdjęcia, na której jest więcej detali, zajmuje mniej miejsca. W sumie wychodzi z tego emblematyczny portret nadający się np. na główne zdjęcie fotoreportażu ze żniw.
Podoba mi się tutaj kontrast, że w centrum prostej, statycznej, symetrycznej i wyraźnej kompozycją jest coś skomplikowanego, dynamicznego, niesymetrycznego i niewyraźnego. Mrowiące się detale jakby wylewają się na odbiorcę z trzeciego planu.
Marcin Skrzypek
